In het gebied waar de abdij staat stonden destijds 7 boerderijen, allemaal eigendom van Koning Willem II. Toen eind 19e eeuw Franse trappisten een veilig onderkomen zochten in Brabant kochten ze één van de boerderijen en stichten daar de abdij.
De twee ramen in het Poortgebouw vertellen de geschiedenis van de trappisten in Berkel-Enschot. Overigens staat het Poortgebouw op de plaats van de oorspronkelijke boerderij.
Twee ramen in het Poortgebouw
In het linkerraam zien we: de boerderij waarmee het allemaal begon; daaronder de datum van de eerste eucharistiviering in de abdij; een kloostergang, een belangrijke plek voor bezinning voor de broeders; bovenaan wapen en motto van de orde der cisterciënsers: cistercium nostra mater = citeaux (naam van het dorpje in Frankrijk waar het eerste klooster stond van de orde) is onze moeder.
In het rechterraam: het wapen van de abdij en de tekst: fortiter et sauviter = sterk en zacht, dat verwijst naar de oorsprong van de abdij in een boerenbedrijf met schapen. Willem II verkocht de wol aan Tilburgse textielfabrieken; de kapittelzaal, naast de kapel de belangrijkste ruimte voor de broeders. Hier legt de abt de zogenaamde ‘regels’ uit en legt elke broeder zijn gelofte af. Tot slot worden alle belangrijke vergaderingen er gehouden.
Rozetraam in de hal van het hoofdgebouw.
De orde der Oblaten was gevestigd in het klooster annex missiehuis Ave Maria in Tilburg. Ze leidden daar studenten op als priester voor o.a. missiewerk. Net na de oorlog (1946-1947) werd het hoofdgebouw van het missiehuis door de autoriteiten geconfisqueerd om er o.a. NSB’ers onder te brengen. Op zoek naar een alternatief deden de oblaten met succes een beroep op de trappisten in Berkel-Enschot. Aanvankelijk kregen de studenten de gastenkamer ter beschikking. Vanwege hun te luidruchtige gedrag werden ze echter al snel verplaatst naar de moutzolder boven de brouwerij.
De beeltenis van het raam was een concrete opdracht van de oblaten. Hebben zij ook aangedrongen op de tekst in de linker tekstboog: uit erkentelijkheid door Ave Maria aangeboden?
Voorstelling: Benedictus, voor wat betreft gedachtengoed stichter van de orde der cisterciënzers, met een leerling; het linkergebouw is het trappistenklooster, en rechts het Ave Maria klooster in Tilburg; daaronder de spreuk: ‘ik was dakloos en gij hebt mij gehuisvest’; aan de zijkant de respectievelijke wapens van beide ordes. Kortom allemaal verwijzingen naar de vraag van de oblaten en het antwoord van de trappisten.
